තව දුරටත් දෙයක් කියන එක හරි එහෙමත් නැත්නම් දෙයක් අහන එක හරි මේ වේලාවේ මේ තැනට සුදුසු නැ කියලා කියන්න විමලා දන්නවා. එත් එහෙමයි කියලා අම්මා කෙනෙක් විදිහට කට පියාගෙන ඉන්න පුළුවන්ද කියලා ඊළග විනාඩි බාගේදී විමලා හිතන්න ගත්තා. තමන්අවුරුදු විසි හතක් තිස්සේ පුරුදු කරගෙන තිබුණ ඉවසීම කියන ගුණාංගේ ටිකෙන් ටික තමන්ගෙන් ඈතට යන හැටි විමලාට දැනෙන්න ගත්තේ රුධිර නාල උණුහුම් වෙන්න ගත්ත විදිහෙන්.
මීට අවුරුදු ගාණකට කලින් විමලාගේ සිංහල ගුරුවරයා වෙච්ච සරත් ගුණපාල නොහිටින්න විමලා අදටත් ස්වභාවයෙන්ම ඉවසිමක් නැති ගැහැණියක්. කටට එන දේ කියන්නයි, හිතට එන දේ කරන්නයි පුරුදු වෙච්ච හිතුවක්කාර ගති ගුණ සරත් ගුණපාල සිංහල ගුරුවරයා අපුරුවට යටහත් කරපු හැටි විමලාට ඒ අස්සේ කල්පනා වෙන්න ගත්තා. එත් එක්කම විමලාගේ හිතට ආවේ තරහක්. "මේ සිද්ධ වෙච්ච හැමදේටම වග කියන්න ඕන සරත්.එයාගේ බුරුල වැඩි."
විමලා මධුගේ කාමරේට එබුණේ ඒ තරහා එක්කමයි. තාමත් ඉස්කොලේ අැඳුම් පිටින්ම ඇද උඩ ගුලි වෙලා නිදාගෙන ඉන්න මධු දැක්කාම විමලාගේ හිතේ පිරුණේ අනුකම්පාවක්. ඉස් ඉස්සල්ලාම මධුව තමන්ගේ අතට ගනිද්දිත් මීට වඩා වෙනසක් නැ නේද කියලා විමලාට හිතෙන්න ගත්තා. අම්මා කෙනෙක්ගේ හිත එහෙමයි කියන්න විමලා දන්නවා. පොඩ්ඩ ඇත්නම් කඳුළු වලට කතා කරනවා. ඒ එක්කම මධු ලඟින්ම ඇද උඩින් වාඩි වෙලා මධුගේ ඔළුව අත ගාන ගමන් " හිතන්න එපා ලොකු, අපි ඔයාට ඉන්නවානේ, දැන් ඇඳුම් ගලවලා මුණ කට හොඳන් කාලා ඉන්න. තාත්තා ආවහම අපි කතා කරලා මේකට විසඳුමක් හොයා ගමු. හොඳ පුතානේ කෝ නැඟිටින්න." කියන්න ඕන උනත් විමලා මහා වැයමක් කරලා ඒ හිතුවිල්ල හිත යටම හංග ගත්තා. ඉස්සරහට තියපු කකුල පස්සට ගද්දි විමලාගේ නහර දිගේ ඇදුනු රත් වෙච්ච ලේ පපුවට රිංගගෙනත් ඉවරයි. දොර රෙද්ද ඇදලා වහද්දිමයි " හත්මුතු පරම්පරාවක එකෙක් කරපු දෙයක්ද මේ, අපේ මුණේ දැළි ගැවා. මීට හොඳයි තාත්තටයි මටයි වහ කුප්පියක් ගෙනත් දිපං. මේවා බල බල ජිවත් වෙනවාට වඩා මැරෙන එක සැපයි" නොහිතපු විදිහට මේ වචන විමලාගේ කටින් පිට උනේ. ඒ එක්කම කාමරේන් ආපු ඉකියත්, වැයමකින් නවත්ත ගත්ත ඊලඟ ඉකියත් විමලාගේ කකුල් බාගෙට අඩ පන කරලයි තිබුණේ. තව දුරටත් අඩියක් ඉස්සරහට තියන්න බැරි උන විමලා දොර ලඟම තිබුණ ඇඳි පුටුවේ වාඩි උනා.
විමලාට අැහැ ඇරුණේ කුස්සියේන් ඇහිච්ච සද්දේට. " දෙයියනේ" විමලාට එහෙම කියවුනේ, කළුවර වැටෙනකම්ම දන්නෙම නැතුව නින්ද ගිය හින්දද, එහෙමත් නැත්නම් කුස්සියෙන් ඇහුන සද්දේ, පොසිලෙන් පිඟානක් බිදෙන සද්දේයි කියලා අඳුනගත්ත හින්දද කියලා කියන්න විමලාටත් නිච්චි නැතුවට ඇහැ ඇරිච්ච දෙවෙනි තත්පරේට විමලා කුස්සියට ගියා. කුස්සිය මැද්දේම විසිරිලා තිබ්බ දම්පාට මල් වැටිච්ච සුදු පොසිලෙන් පිඟානේ කැඩිච්ච කැලි අහුලන මධුගේ රුපේ විනාඩි ගානකට විමලාව ගල් පිළිමයක් කළා. තාමත් මුණේ තැවරුන මද හිනාවකින් ගැස් ලිප උඩ ඉදෙන පරිප්පු හොද්ද හැඳි ගාන සරත් ගුණපාලට දොර ලඟ හිටගෙන, ඇස් දෙක නලල උඩ තියාගෙන ලොකු දුව දිහා බලාගෙන ඉන්න විමලාගේ කෙන්තිය අඳුන ගන්න තත්පරයක් ගියේ නෑ. තමන් ආදරේ කරන දේවල් කැඩිලා බිඳිලා යනවාට මේ ලොකේ කොයි ගැණියෙක්වත් කැමති නැති විත්තිය සරත් දන්නවා. විමලා කියන්නේ මුළු ආත්මෙන්ම තමන්ගේ කියන දේවල් වලට ආදරේ කරන ගැණියක් කියන්නත් සරත් දන්නවා. " ලොකු දැන් ගිහින් පොතක් පතක් බලා ගන්න, මම කන්න කතා කරන්නම් නංගිලා දෙන්නත් එක්ක එන්න"
"මේච්චර හරියක් වෙලා තියෙද්දීත්, කිසිම ලැජ්ජාවක් බයක් නැතුව ඉන්න හැටි. " විමලාට එහෙම කොයි විදිහට හිතුනත් " දෙයියනේ මේ මගේ දරුවා, ඇයි දෙයියනේ මෙහෙම දෙයක් සිද්ධ උනේ. මේ අහිංසකි කොහොම ඉවසන්ද" කියලා යටි හිතෙන් ඊට තත්පර බාගෙට කලින් හිතේ තිබ්බ අර හැඟිම යටපත් කරලා විමලාගේ හිත පුරාම තමන් ගැනයි, තමන්ගේ දරුවෝ ගැනයි, සරත් ගුණපාල ගැනයි, මේ ඔක්කෝම එකතු වෙච්ච තමන්ගේ පවුල ගැනයි මහා ආත්ම අනුකම්පාවක් හිතේ පිරෙව්වා.
සුදුයි නිල් ඉරියි වැටුණ ටයි පටිය බෙල්ලේ ගැට ගහන ලොකුගේ රුපේ දිහා විමලා කණ්ණාඩියෙන් බලාගෙන උන්නේ ඇඳේ වාඩි ගෙන. ඉදිරියට නෙරාගෙන ආපු බඩ උඩට වැටුණු ටයි පටියත් එක්කම මධු තමන්ගේ බඩ දෙතුන් පාරක් අත ගාන දිහා විමලා බලාගෙන උන්නා. මධු යාන්තමට කණ්නාඩියට හිනා උනා. "රටේ ලෝකේ මිනිස්සුන්ට ඕන හැටියට නෙවෙයි අපි ඉන්නෝනා අපිට ඕන හැටියට" සරත්ගේ හිතුවක්කාර තිරණේ මෙච්චර දුරක් ඇවිත් නේද කියලා විමලා මධු දිහා බලාගෙන කල්පනා කළා. " මට අනිත් පොඩි උන් දෙන්නවත් මට ඕන හැටියට හදා ගන්න බැරි වෙනවා. අප්පලා දුලා ඕන නාඩගමක් නටා ගන්න එකයි ඇත්තේ, උඹලාට ආයෙ මේ අම්මා නෑ" තමන්ගේ හැම වචනයක්ම උඩු හුළගේ ගහගෙන ගියපු හැටි වගේම එදා ඉදන් ලොකේන්ම හැංගිලා තමන් ගෙවන ජිවිතේ ගැන විමලාට දැනුනේ දුකක්.එත් එක්කම මේ අඳුරු ජිවිතේට පාර කියපු ඒ කාලකන්නි දවස ආයෙමත් විමලාට මතක් වෙන්න ගත්තා. ඒ දෙවල් ඒ විදිහට මතක් වෙද්දි විමලාගේ ඇස් වලින් කඳුළු වැටෙන්න ගත්තේ ඒ කඳුලු වලක්කගන්න හිතන්නත් කලින් මධු ඇවිත් විමලා ලඟ දණ ගහ ගත්තා. බඩත් එක්ක ලොකු තමන් ඉස්සරහා දණ ගහගෙන ඉන්නවා ඒ කඳුළු අතරින් විමලා දැක්කා. නැගිටින්න කියන්න විමලා එකතු කරපු වචන වලිනුත් ඇහුණේ ඉකි ගැහෙන සද්දේ විතරයි. " මට සමාවෙන්න අම්මා." මොනවා උනත් මේ තමන්ගේ දරුවා කියන හැඟිම විමලාගේ හිත ආයෙමත් යටි හිතෙන් නැගිටගෙන උඩු හිත පුරාම දුවන්න ගත්තා. දකුණු අතින් මධු ගේ ඔළුව හිමින් පිරිමදින ගමන් වම් අතින් ඇස් වල මොදු වෙවී තිබුණ කඳුළු විමලා පිහදාගත්තා. එහෙම කඳුළු පිහදාගනිද්දිම යි මධුගේ කුසින් ඉදිරිටය ආපු දම් පාට පුංචිඅත් දෙකක් විමලාගෙ බෙල්ල තද කරලා මිරිකුවේ. පුංචි උනත් ඒ අත් වලන් බෙල්ල හිර වෙද්දි විමලාට කෑ ගැස්සවුණා. මුළු ඇග පුරාම දාඩිය ගලන්න ගත්තා. විමලා ඇහැරුණේ මර ලතෝනි දී ගෙන. විමලාගේ පපුවේ ගැස්ම වැඩි වෙලා තිබුණේ. " අපේ මහත්තයා මගේ පපුව රිදෙනවා"
සති දෙකකට පස්සේ විමලා ඉස්පිරිතාලෙ ඉදන් ගෙදර එද්දීත් එදා දැකපු හීනේ හිතේ කොනක එහෙම පිටින්ම තැම්පත් වෙලයි තිබුණේ. දැන් සතියක දෙකක වෙලාවේ ඉදන් සරත් ගුණපාලගෙන් වසන් කරගෙන තමන් රකින රහස විමලාට දැන් දැන් හිතට බරක් වෙන්න පටන් අරන්. තමන්ගේ කාමරේ ඇඳ උඩ ඉදන් විමලා කල්පනා කලේ සරත්ට හැමදේම කියන්න. විමලා වචන ඇහිදින්න ගත්තා. එත් එක්කම විමලාට නින්ද ගියා. නින්දෙන් ඇහැරෙද්දි සරත් ගුණපාල තමන් ලග. වතුර එකකුත් එක්ක තමන්ගේ බේත් ටික අරන් ආව මධුගේ රූපේ විමලාගේ ඇස්වලට අමුතු පාටක් එකතු කරා.ඒ ඇස් රතු පාටට හුරු දුඹුරු පාටකින් කඳුළු එක්ක ගනුදෙනුවකට ලැස්ති වුනා.
" මේකි අපේ මුණේ දැලි ගැවා" බේත් බොන්න අතට දිපු වතුර එකෙන්ම මධුට ගහන ගමන් විමලා කෑ ගැහුවේ කේන්තියෙන්. ඒ කේන්තියට ඇස් වල එකතු වෙලා තිබ්බ කඳුළු සේරම කම්මුල් දිගේ වැටෙන්න ගත්තා.
"විමලා, විමලා බොරුවට කලබල වෙනවා. දරුවාට සිද්ධ වෙච්ච සිද්ධ උන හැමදේම එදා විමලා නිදි අතරේ දී දරුවා මාත් එක්ක හැමදේම කිව්වා. අපි හැමදෙයක්ම කතා කරලා තීර....."
" දෙයියනේ අපේ මහත්තයා, අපි දැන් මොකද කරන්නේ. අපි රටේ ලොකේ මිනිස්සුන්ට මුණ දෙන්නේ කොහොමද? අනික හිතක් පපුවක් නැතුව ඒකි අපේ මහත්තයාට එච්චර ගින්දරක් දෙන්නේ කොහොමද? මට එ්කිටත් වහ ටිකක් දිලා මටත් වහ ටිකක් කන්න හිතයි" කඩාගෙන වැටෙන කඳුළු වලට කම්මුල් මතම ඔහේ වේලිලා යන්න ඉඩ අැරලා විමලා ඒ හැම වචනේකටම කේන්තිය එකතු කර ගත්තා.
" විමලා, ඒ දරුවාව අපි නැති කරා......"
"දෙයියනේ .... සරත්.... අනේ අපේ මහත්තයා... මගේ දරුවා ... මගේ දරුවා හොඳින් නේද? "